Shradh Paksha 2023: સનાતન ધર્મમાં પિતૃ પક્ષનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. હિંદુ કેલેન્ડર અનુસાર, દર વર્ષે શ્રાદ્ધ પક્ષ (2023 શ્રાદ્ધ પક્ષ) અશ્વિન કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદા તારીખથી શરૂ થાય છે અને અશ્વિન અમાવાસ્યા પર સમાપ્ત થાય છે. આ વર્ષે પિતૃ પક્ષ 29 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થઈ રહ્યો છે. આ દિવસે ભાદ્રપદ પૂર્ણિમા (ભાદ્રપદ પૂર્ણિમા 2023) પણ હશે. પ્રથમ શ્રાદ્ધ પણ થશે. પ્રથમ શ્રાદ્ધની તારીખ 29મી સપ્ટેમ્બરે બપોરે 3:26 વાગ્યાથી 30મી સપ્ટેમ્બરે બપોરે 12:21 વાગ્યા સુધી (પ્રથમ શ્રાદ્ધ 2023 તારીખ અને સમય) રહેશે. અહીં પિતૃ પક્ષ શ્રાદ્ધની તમામ તારીખો અને આ સમયગાળા દરમિયાન પ્રતિબંધિત પ્રવૃત્તિઓ જુઓ.
પિતૃ પક્ષ દરમિયાન શું કરવું જોઈએ
- પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પિતૃઓની પૂજા અને પિંડ દાનને વિશેષ મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે.
- પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પિતૃઓના પિંડ દાન અર્પણ કરવાથી પિતૃ દોષ અને પિતૃ દેબ જેવા દોષોમાંથી મુક્તિ મળે છે.
- શ્રાદ્ધ વિધિ પરિવારના સૌથી મોટા સભ્ય દ્વારા કરવામાં આવે છે.
- કુશ ઘાસમાંથી બનેલી વીંટી ધારણ કરીને પિતૃઓનું શ્રાદ્ધ કરવું જોઈએ.
- પિંડ દાનના ભાગ રૂપે જવના લોટ, તલ અને ચોખાના બનેલા ગોળાકાર સમૂહને અર્પણ કરવું જોઈએ.
- પિતૃઓના શ્રાદ્ધ માટે શુદ્ધ ભોજન તૈયાર કરવામાં આવે છે અને તેમને ચોક્કસ કાગડો અર્પણ કરવામાં આવે છે.
- આ પછી બ્રાહ્મણોને ભોજન પીરસવામાં આવે છે.
- પિતૃ પક્ષ મંત્ર – “યે બંધવા બંધવા વા યે નજનમણિ બંધવા” તે તૃપ્તિમખિલા યન્તુમ યસ્રચ્છમત્તો અલ્વક્ષતિ. ,
પિતૃ પક્ષમાં શું ન કરવું જોઈએ?
Shradh Paksha 2023: હિંદુ ધર્મમાં શ્રાદ્ધ પિતૃપક્ષ દરમિયાન કોઈ પણ શુભ કાર્ય ન કરવું જોઈએ. આ સમયગાળા દરમિયાન નવું વાહન કે વસ્તુ ન ખરીદવી જોઈએ. આ સિવાય શ્રાદ્ધ પક્ષ દરમિયાન માંસાહારી ખાવાનું ભૂલવું ન જોઈએ. પિતૃપક્ષ દરમિયાન દારૂ, તમાકુ, ધૂમ્રપાન વગેરેનું સેવન પણ ટાળવું જોઈએ. શ્રાદ્ધ કરનાર વ્યક્તિએ આ સમયગાળા દરમિયાન પોતાના નખ પણ ન કાપવા જોઈએ.
આ સિવાય દાઢી અને વાળ પણ ન કપાવવા જોઈએ. શ્રાદ્ધ વિધિ સાંજ, રાત્રી, સવાર કે અંધારામાં ન થાય તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું. પિતૃપક્ષ દરમિયાન બ્રાહ્મણો ઉપરાંત ગાય, કૂતરા અને કીડીઓને ભોજન કરાવવાની પણ મોટી માન્યતા છે.
Shradh Paksha 2023 Date
- પૂર્ણિમા શ્રાદ્ધ – 29 સપ્ટેમ્બર 2023-
- પ્રતિપદા શ્રાદ્ધ – 30 સપ્ટેમ્બર 2023
- દ્વિતિયા શ્રાદ્ધ – 1 ઓક્ટોબર 2023
- તૃતીયા શ્રાદ્ધ – 2 ઓક્ટોબર 2023
- ચતુર્થી શ્રાદ્ધ – 3 ઓક્ટોબર 2023
- પંચમી શ્રાદ્ધ – 4 ઓક્ટોબર 2023
- ષષ્ઠી શ્રાદ્ધ – 5 ઓક્ટોબર 2023
- સપ્તમી શ્રાદ્ધ – 6 ઓક્ટોબર 2023
- અષ્ટમી શ્રાદ્ધ- 7 ઓક્ટોબર 2023
- નવમી શ્રાદ્ધ – 8 ઓક્ટોબર 2023
- દશમી શ્રાદ્ધ – 9 ઓક્ટોબર 2023
- એકાદશી શ્રાદ્ધ – 10 ઓક્ટોબર 2023
- દ્વાદશી શ્રાદ્ધ- 11 ઓક્ટોબર 2023
- ત્રયોદશી શ્રાદ્ધ – 12 ઓક્ટોબર 2023
- ચતુર્દશી શ્રાદ્ધ- 13 ઓક્ટોબર 2023
- અમાવસ્યા શ્રાદ્ધ- 14 ઓક્ટોબર 2023
આ વાંચો:– અહીં જુઓ શ્રાદ્ધની તિથિ, મહત્વ, પદ્ધતિ અને સામગ્રીની સંપૂર્ણ યાદી