રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા CIBIL Score સંબંધિત એક મોટું અપડેટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. આ અંતર્ગત ઘણા નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે. ક્રેડિટ સ્કોરને લઈને ઘણી ફરિયાદો આવી હતી, જે બાદ કેન્દ્રીય બેંકે નિયમો કડક કર્યા છે. આ હેઠળ, ક્રેડિટ બ્યુરોમાં ડેટામાં સુધારો ન થવાનું કારણ પણ આપવું પડશે અને ક્રેડિટ બ્યુરોની વેબસાઇટ પર ફરિયાદોની સંખ્યાનો ઉલ્લેખ કરવો પણ જરૂરી છે. આ સિવાય રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ ઘણા નિયમો બનાવ્યા છે. નવા નિયમો 26 એપ્રિલ 2024થી અમલમાં આવશે. એપ્રિલમાં જ આરબીઆઈએ આવા નિયમો લાગુ કરવા અંગે ચેતવણી આપી હતી. તમને જણાવી દઈએ કે જ્યારે પણ કોઈ ગ્રાહક લોન માટે અરજી કરે છે ત્યારે બેંકો તેનો CIBIL Score ચેક કરે છે. આ અંતર્ગત રિઝર્વ બેંકે કુલ 5 નિયમો બનાવ્યા છે. ચાલો તેમના વિશે જાણીએ.
ગ્રાહકે CIBIL Score ચેકિંગ વિશે માહિતી મોકલવાની રહેશે.
સેન્ટ્રલ બેંકે તમામ ક્રેડિટ ઈન્ફોર્મેશન કંપનીઓને કહ્યું છે કે જ્યારે પણ કોઈ બેંક અથવા NBFC કોઈ ગ્રાહકના ક્રેડિટ રિપોર્ટની તપાસ કરે છે ત્યારે તે ગ્રાહકને માહિતી મોકલવી જરૂરી છે. આ માહિતી SMS અથવા ઇમેઇલ દ્વારા મોકલી શકાય છે. વાસ્તવમાં, ક્રેડિટ સ્કોરને લઈને ઘણી ફરિયાદો સામે આવી રહી હતી, જેના કારણે ભારતીય રિઝર્વ બેંકે આ નિર્ણય લીધો છે.
વિનંતીને નકારી કાઢવાનું કારણ જણાવવું જરૂરી છે
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, જો કોઈ ગ્રાહકની કોઈ વિનંતી નકારી કાઢવામાં આવે છે તો તેને તેનું કારણ જણાવવું જરૂરી છે. આનાથી ગ્રાહકને સમજવામાં સરળતા રહેશે કે તેની વિનંતી શા માટે નકારી કાઢવામાં આવી છે. વિનંતીને નકારવાનાં કારણોની યાદી તૈયાર કરવી અને તેને તમામ ક્રેડિટ સંસ્થાઓને મોકલવી મહત્વપૂર્ણ છે.
વર્ષમાં એકવાર ગ્રાહકોને મફત સંપૂર્ણ ક્રેડિટ રિપોર્ટ આપો
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, ક્રેડિટ કંપનીઓએ તેમના ગ્રાહકોને વર્ષમાં એકવાર મફત સંપૂર્ણ ક્રેડિટ સ્કોર આપવો જોઈએ. આ માટે, ક્રેડિટ કંપનીએ તેની વેબસાઇટ પર એક લિંક પ્રદર્શિત કરવી પડશે, જેથી ગ્રાહકો સરળતાથી તેમનો મફત સંપૂર્ણ ક્રેડિટ રિપોર્ટ ચેક કરી શકે. આ સાથે, ગ્રાહકો તેમના CIBIL Score જાણશે અને વર્ષમાં એકવાર ક્રેડિટ ઇતિહાસ પૂર્ણ કરશે.
ડિફોલ્ટની જાણ કરતા પહેલા ગ્રાહકને જાણ કરવી જરૂરી છે.
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અનુસાર, જો કોઈ ગ્રાહક ડિફોલ્ટ થવા જઈ રહ્યો હોય તો ડિફોલ્ટની જાણ કરતા પહેલા ગ્રાહકને જાણ કરવી જરૂરી છે. લોન આપતી સંસ્થાઓએ એસએમએસ/ઈ-મેલ મોકલીને તમામ માહિતી શેર કરવી જોઈએ. આ સિવાય બેંકો અને લોન આપતી સંસ્થાઓએ નોડલ ઓફિસરની નિમણૂક કરવી જોઈએ. નોડલ અધિકારીઓ ક્રેડિટ સ્કોર સંબંધિત સમસ્યાઓના ઉકેલ માટે કામ કરશે.
આ જુઓ:- હવે Cibil Score વિના ઉપલબ્ધ થશે લોન, આવકના પુરાવા અથવા અન્ય દસ્તાવેજોની જરૂર નથી – Gold Loan
ફરિયાદ 30 દિવસમાં ઉકેલવી જોઈએ, નહીં તો દરરોજ 100 રૂપિયાનો દંડ વસૂલવામાં આવશે.
જો ક્રેડિટ ઇન્ફોર્મેશન કંપની 30 દિવસની અંદર ગ્રાહકની ફરિયાદનું નિરાકરણ નહીં લાવે તો તેને દરરોજ 100 રૂપિયાનો દંડ ભરવો પડશે. એટલે કે ફરિયાદનું નિરાકરણ જેટલું મોડું થશે તેટલો વધુ દંડ ભરવો પડશે. લોન આપનાર સંસ્થાને 21 દિવસ અને ક્રેડિટ બ્યુરોને 9 દિવસનો સમય મળશે. જો બેંક 21 દિવસની અંદર ક્રેડિટ બ્યુરોને જાણ નહીં કરે તો બેંક વળતર ચૂકવશે. જો બેંકની માહિતીના 9 દિવસ પછી પણ ફરિયાદનું નિરાકરણ નહીં આવે તો ક્રેડિટ બ્યુરોએ નુકસાની ભરવી પડશે.
