મિત્રો, આજે આપણે કપાસમાં થતા રોગોથી કેવી રીતે બચી શકાય તેની અલગ અલગ પધ્ધર્તિઓ અને કપાસમાં આવતા રોગ ની વિશેષ ચર્ચા આ બ્લોગમાં કરીશું.
વરસાદની ઋતુ શરૂ થતાની સાથે જ કપાસના વાવેતરમાં વિવિધ પ્રકારના રોગોની શરૂઆત થાય છે અને આ રોગો કપાસની ગુણવત્તા અને ઉપજ બંને પર મોટી અસર કરે છે. એટલા માટે આ સમયે કપાસના પાકને રોગો અને જીવાતોથી બચાવવા ખૂબ જ જરૂરી બની જાય છે. આ લેખમાં, અમે તમને કપાસના પાકના રોગો અને તેના નિવારણના ઉપાયો વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, તો આ લેખને અંત સુધી વાંચીને, કપાસની ખેતીમાં થતા રોગો અને જીવાતોથી પોતાને બચાવો.
કપાસમાં થતા રોગો
કપાસમાં થતા રોગો: કપાસનો પાક એક માત્ર એવો પાક છે કે જેમાં અન્ય પાકો કરતા રોગચાળો વધુ જોવા મળે છે અને જો ખેડૂત ભાઈઓ સમયસર તેના પર ધ્યાન ન આપે અને આ રોગોની સારવાર ન કરે તો તેઓ આખા પાકને બરબાદ કરી નાખે છે. તેથી, કપાસમાં કયા રોગો થવાની સંભાવના છે અને તેની સારવાર માટે તમારે શું કરવું જોઈએ તે જુઓ.
કપાસની ખુમારી
કપાસના છોડ પર આ રોગની ઊંડી અસર થાય છે અને આ રોગને કારણે આખો કપાસનો છોડ સુકાઈ જાય છે. આ રોગમાં કપાસના છોડના પાંદડા પર ફોલ્લીઓ દેખાવા લાગે છે અને ધીમે ધીમે તે આખા છોડને ઢાંકી દે છે જેના કારણે છોડ સુકાઈ જાય છે. કપાસના પાકને આ રોગથી બચાવવા માટે સૌપ્રથમ આ રોગથી પ્રભાવિત તમામ છોડને તરત જ ખેતરમાંથી ઉપાડીને જમીનમાં ક્યાંક દાટી દેવા જોઈએ. આ પછી તમારે 1 ગ્રામ પ્રતિ લીટર ઓક્સીક્લોરાઈડનું દ્રાવણ બનાવી કપાસના પાકમાં છંટકાવ કરવો, જેનાથી આ રોગ થવાની કે આગળ વધવાની શક્યતા દૂર થઈ જશે.
કપાસ વિલ્ટ રોગ
કપાસના પાકમાં આ સૌથી ખતરનાક રોગ છે. આ રોગને કારણે છોડના મૂળ સડવા લાગે છે. આ રોગને કારણે કપાસનો આખો છોડ ઉભા રહીને સુકાઈ જાય છે. જો તમને તમારા ખેતરમાં કોઈપણ છોડમાં આ રોગના લક્ષણો દેખાય, તો ખેડૂત ભાઈઓએ તેને તરત જ ખેતરમાંથી ઉપાડીને બાળી નાખવું જોઈએ અથવા ગાદલું ખોદીને તેમાં દાટી દેવું જોઈએ. જો આમ ન કરવામાં આવે તો આ રોગ ધીમે ધીમે આખા ખેતરના તમામ છોડની અંદર ફેલાઈ જાય છે, જેના કારણે આખો પાક બરબાદ થઈ જાય છે. આ રોગને રોકવા માટે, કોઈપણ દવાનો ઉપયોગ કૃષિ સલાહકારોની સલાહ લીધા પછી જ કરો.
કપાસના લાલ પર્ણ રોગ
કપાસને લાલ રસ્ટના રોગથી ખૂબ અસર થાય છે. આ રોગ થવાથી કપાસના છોડના પાંદડાનો રંગ લીલાથી લાલ થવા લાગે છે. આ લાલ પાંદડા થોડા જ સમયમાં છોડમાંથી ખરવા લાગે છે અને ધીમે ધીમે છોડ મરી જાય છે. જ્યારે ખેડૂત ભાઈઓને ખબર પડે કે છોડ આ રોગથી પીડિત છે, ત્યારે નાઈટ્રોજન અને મેગ્નેશિયમનું 2 ગ્રામ પ્રતિ લિટરના દરે દ્રાવણ બનાવી તમારા કપાસના પાક પર છંટકાવ કરો. તેના છંટકાવ પછી લાલ પાંદડાનો રોગ ત્યાં બંધ થઈ જશે અને વધુ છોડને અસર કરશે નહીં.
આ પણ વાંચો:- મેથીની ખેતી કેવી રીતે થાય છે
કપાસની સફેદ માખીનો રોગ
આ કપાસના પાકનો ખૂબ જ ખતરનાક રોગ છે. આ સફેદ માખી એક પ્રકારની જંતુ છે જે કપાસના પાક માટે ખૂબ જ નુકસાનકારક છે. આ જંતુઓના કારણે નજીકના છોડનો વિકાસ અટકી જાય છે અને પાંદડા કરમાઈ જાય છે. તેની સીધી અસર કપાસના પાકના ઉત્પાદન પર પડે છે. જો ખેડૂત ભાઈઓ સમયસર તેની સારવાર ન કરે તો તે ખૂબ જ નુકસાનકારક સાબિત થાય છે.
આ સિવાય કપાસને અસર કરતા અન્ય રોગો પણ છે જે માત્ર પાકને જ નષ્ટ કરે છે પરંતુ ઉપજ પર પણ ખૂબ ખરાબ અસર કરે છે. જેમ કે લીલા તેલ રોગ, થ્રીપ્સ રોગ અને મિલી બગ રોગ. આ તમામ રોગોના નિવારણ માટે ખેડૂત ભાઈઓએ તકેદારી રાખવાની જરૂર છે. મોટા ભાગના કિસ્સાઓમાં, કપાસમાં 1 ગ્રામ ઓક્સીક્લોરાઇડના દ્રાવણનો છંટકાવ કરવાથી, આ જંતુઓ મરી જાય છે અને પાકને નુકસાન કરતા નથી, પરંતુ તેમ છતાં અમે તમને કૃષિ નિષ્ણાતોની સલાહ લીધા પછી જ તમારા પાકમાં લાગુ કરવાની સલાહ આપીએ છીએ. રસાયણોનો ઉપયોગ કરો. . કપાસમાં કયો રોગ થાય છે તે જાણી શકાય છે.
આ પણ વાંચો:- તમાકુની ખેતી વિશે સંપૂર્ણ માહિતી: સુધારેલી જાતો અને ઉપજ
તો ખેડૂત મિત્રો તમને હવે કપાસમાં થતા રોગો વિષે સંપૂર્ણ માહિતી મળી ગઈ હશે. ખેતીને લગતી તમામ માહિતી મેળવવા માટે અમારી વેબસાઇટ ની મુલાકાત લેતા રહો, આભાર.
