Little India in Israel: હમાસ સાથે ચાલી રહેલા યુદ્ધમાં અત્યાર સુધીમાં માર્યા ગયેલા 15 ઈઝરાયેલ સૈનિકોમાં એક ભારતીય મૂળનો સૈનિક પણ સામેલ છે. તેની ઓળખ 20 વર્ષીય સ્ટાફ-સાર્જન્ટ હેલલ સોલોમન તરીકે થઈ છે. ટાઈમ્સ ઓફ ઈઝરાયેલ અખબાર અનુસાર, આઈડીએફએ કહ્યું છે કે દક્ષિણ ઈઝરાયેલના શહેર ડિમોનાના રહેવાસી હેલેલ સોલોમનનું મૃત્યુ થયું છે. બુધવાર (નવેમ્બર 1) ના રોજ, નમર સશસ્ત્ર વાહન કે જેમાં સોલોમન મુસાફરી કરી રહ્યો હતો તે હમાસ દ્વારા ફાયર કરવામાં આવેલી એન્ટિ-ટેન્ક ગાઇડેડ મિસાઇલથી અથડાયું હતું. આ તેમના મૃત્યુનું કારણ હતું.
ડિમોનામાં ભારતીય સમુદાયના સભ્યોએ પીટીઆઈ ન્યૂઝ એજન્સી સાથે વાત કરતા સોલોમનને “ખૂબ જ ઉજ્જવળ ભવિષ્ય ધરાવતો એક સુખદ સ્વભાવવાળો યુવાન” ગણાવ્યો હતો. ભારતીય મૂળના લોકોએ તેમના નિધન અને અન્ય યુવાન ઇઝરાયેલીઓ “ઇઝરાયેલના અસ્તિત્વ માટે ન્યાયી યુદ્ધ લડી રહ્યા છે” તેના પર શોક વ્યક્ત કર્યો છે. વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહુએ પણ “વિજય સુધી” લડાઈ ચાલુ રાખવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે, સંઘર્ષને “પીડાદાયક નુકસાન” સાથે “ખડતલ યુદ્ધ” ગણાવ્યું છે.
ઈઝરાયેલમાં ‘Little India’
દક્ષિણ ઇઝરાયેલના નેગેવ રણમાં સ્થિત ડિમોના શહેર ઇઝરાયેલમાં ‘લિટલ ઇન્ડિયા’ તરીકે ઓળખાય છે. ડિમોનાને આ નામ એટલા માટે આપવામાં આવ્યું છે કારણ કે મોટી સંખ્યામાં યહૂદીઓ ભારતમાંથી આવીને વસ્યા હતા. તે મૃત સમુદ્રથી 35 કિલોમીટર પશ્ચિમમાં સ્થિત છે. આ શહેરની સ્થાપના 1950 ના દાયકામાં તત્કાલિન ઇઝરાયેલના વડા પ્રધાન ડેવિડ બેન-ગુરિયનના નેતૃત્વ હેઠળ કરવામાં આવી હતી. 1953 સુધીમાં શહેરનો વિકાસ થયો અને ડિમોના અસ્તિત્વમાં આવી.
2021ના ડેટા અનુસાર, ડિમોનામાં કુલ 3,892 લોકો રહે છે. જેમાં ભારતીય યહૂદી સમુદાયના લગભગ 8000 લોકોનો સમાવેશ થાય છે. 1948માં જ્યારે ઈઝરાયેલ દેશ બન્યો ત્યારે લગભગ 80,000 ભારતીય યહૂદીઓ ત્યાં સ્થાયી થયા. આ સ્થળાંતર 1950 અને 1960 ના દાયકામાં થયું હતું. હવે ભારતમાં માત્ર 5,000 યહૂદીઓ બચ્યા છે.
આ જુઓ:- વિશ્વનો પ્રથમ મોબાઈલ કોણે બનાવ્યો? ભારતમાં મોબાઈલ ક્યારે આવ્યો?
જેરુસલેમમાં પણ એક ‘નાનું ભારત’
ડિમોના ઉપરાંત ‘નાનું ભારત’ પણ જેરુસલેમમાં રહે છે. ખલીજ ટાઈમ્સના એક અહેવાલ અનુસાર, જેરુસલેમના જૂના શહેરની અંદર મુસ્લિમ બહુમતીવાળા વિસ્તારોમાં ‘નાનું ભારત’ છુપાયેલું છે. તે 7,000 ચોરસ મીટર વિસ્તારના તટસ્થ અને શાંત વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. આ કાવતરું કડવા યહૂદી-પેલેસ્ટિનિયન સંઘર્ષોથી તદ્દન વિપરીત છે. અહીં શાંતિ, સૌહાર્દ અને ભાઈચારો છે. અહીં ‘ઇન્ડિયન હોસ્પાઇસ’ નામનું ગ્રીન ગેસ્ટહાઉસ છે, જે 800 વર્ષ જૂનું છે.
આ ગેસ્ટહાઉસના આશ્રયદાતા નઝીર હુસૈન અંસારી છે, જેમના દાદા 100 વર્ષ પહેલા એટલે કે 1924માં ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુરથી અહીં આવીને સ્થાયી થયા હતા. હાલમાં તેમની ચોથી પેઢી ત્યાં રહે છે. રિપોર્ટ અનુસાર, જ્યારે પણ ભારતમાંથી કોઈ ત્યાં પહોંચે છે, ત્યારે નઝીર હુસૈન અંસારી અનોખા અંદાજમાં તેમનું સ્વાગત કરે છે અને કહે છે, “જેરુસલેમની અંદર ભારતમાં આપનું સ્વાગત છે.”
આ જુઓ:- ગામ છોડીને ભાગ્યા બધા લોકો, 90 ઘરોમાં એક જ બાળક રહે છે, અહીં કોઈ રહેવા માંગતું નથી
અહીં પહેલા કોણ આવ્યું?
એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતના સૂફી સંત બાબા ફરીદ વર્ષ 1200માં પવિત્ર શહેર જેરુસલેમની મુલાકાતે આવ્યા હતા અને 40 દિવસ સુધી એક ગુફામાં ધ્યાન કર્યું હતું. ત્યારથી, ભારતથી મક્કા જતા અથવા જતા મુસ્લિમ યાત્રાળુઓ અહીં રોકાય છે અને પ્રાર્થના કરે છે. અંસારી પરિવાર લગભગ 100 વર્ષથી આ જગ્યાની સંભાળ રાખે છે. “મારા દાદા 1924માં ભારતથી આવ્યા હતા. તેમની નિમણૂક અહીં ઈન્ડિયન હોસ્પાઈસના ડિરેક્ટર અને ટ્રસ્ટી તરીકે કરવામાં આવી હતી,” અન્સારીએ ખલીજ ટાઈમ્સને જણાવ્યું હતું.
જો કે, આ સ્થળ ઇઝરાયેલમાં આવેલું છે પરંતુ તે સેન્ટ્રલ વક્ફ કાઉન્સિલ ઓફ ઇન્ડિયા હેઠળ છે. અંસારી પરિવાર તેનો ટ્રસ્ટી છે અને તે ફક્ત ભારતીય નાગરિકતા અથવા વારસો ધરાવતા લોકો માટે જ ખુલ્લું છે. તેમાં ઘણા ગેસ્ટ રૂમ, એક પુસ્તકાલય અને એક ખાનગી મસ્જિદ છે, જે આંગણાની આસપાસ બનાવેલ છે જેમાં ફળોથી ભરેલા લીંબુ અને નારંગીના મોટા વૃક્ષો છે. બાબા ફરીદે જે રૂમમાં ધ્યાન કર્યું હતું તે રૂમ પણ એક અલગ રૂમમાં સાચવેલ છે.
