Shradh 2023 Start Date: પિતૃપક્ષનું હિન્દુ ધર્મમાં ઘણું મહત્વ છે. પિતૃ પક્ષને શ્રાદ્ધ પક્ષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પિતૃઓનું શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પિતૃઓ સંબંધિત કાર્ય કરવાથી પિતૃઓ મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. આ દ્રષ્ટિએ પૂર્વજો સાથે સંબંધિત કાર્ય વિધિ પ્રમાણે કરવાથી પિતૃઓની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. ભાદ્ર માસમાં શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસથી પિતૃપક્ષ શરૂ થાય છે. પિતૃ પક્ષ અશ્વિન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અમાવાસ્યા સુધી ચાલે છે. ચાલો પિતૃ પક્ષની શરૂઆતની તારીખ, મહત્વ, પદ્ધતિ અને ઘટકોની સંપૂર્ણ સૂચિ જાણીએ
પિતૃ પક્ષની શરૂઆત અને સમાપ્તિ તારીખ
આ વર્ષે પિતૃપક્ષ 29મી સપ્ટેમ્બર 2023થી શરૂ થશે અને પિતૃપક્ષ 14મી ઓક્ટોબર 2023ના રોજ સમાપ્ત થશે. પિતૃ પક્ષમાં મૃત્યુ તિથિ અનુસાર શ્રાદ્ધ કરવામાં આવે છે. જો કોઈ મૃત વ્યક્તિની તારીખ જાણીતી ન હોય તો આવી સ્થિતિમાં શ્રાદ્ધ અમાવસ્યા તિથિએ કરવામાં આવે છે. આ દિવસે સર્વપિત્રી શ્રાદ્ધ યોગ માનવામાં આવે છે.
પિતૃ પક્ષમાં શ્રાદ્ધની તારીખો-
- પૂર્ણિમા શ્રાદ્ધ – 29 સપ્ટેમ્બર 2023-
- પ્રતિપદા શ્રાદ્ધ – 30 સપ્ટેમ્બર 2023
- દ્વિતિયા શ્રાદ્ધ – 1 ઓક્ટોબર 2023
- તૃતીયા શ્રાદ્ધ – 2 ઓક્ટોબર 2023
- ચતુર્થી શ્રાદ્ધ – 3 ઓક્ટોબર 2023
- પંચમી શ્રાદ્ધ – 4 ઓક્ટોબર 2023
- ષષ્ઠી શ્રાદ્ધ – 5 ઓક્ટોબર 2023
- સપ્તમી શ્રાદ્ધ – 6 ઓક્ટોબર 2023
- અષ્ટમી શ્રાદ્ધ- 7 ઓક્ટોબર 2023
- નવમી શ્રાદ્ધ – 8 ઓક્ટોબર 2023
- દશમી શ્રાદ્ધ – 9 ઓક્ટોબર 2023
- એકાદશી શ્રાદ્ધ – 10 ઓક્ટોબર 2023
- દ્વાદશી શ્રાદ્ધ- 11 ઓક્ટોબર 2023
- ત્રયોદશી શ્રાદ્ધ – 12 ઓક્ટોબર 2023
- ચતુર્દશી શ્રાદ્ધ- 13 ઓક્ટોબર 2023
- અમાવસ્યા શ્રાદ્ધ- 14 ઓક્ટોબર 2023
પિતાના પક્ષનું મહત્વ
- પિતૃપક્ષ દરમિયાન પિતૃઓ સંબંધિત કામ કરવાથી વ્યક્તિનું જીવન ખુશીઓથી ભરાઈ જાય છે.
- આ પક્ષમાં શ્રાદ્ધ કરવાથી પિતૃઓ પ્રસન્ન થાય છે અને વરદાન આપે છે.
- પિતૃદોષમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે આ પક્ષમાં શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવું શુભ છે.
શ્રાદ્ધ વિધિ
શ્રાદ્ધની વિધિઓ (પિંડ દાન, તર્પણ) માત્ર લાયક વિદ્વાન બ્રાહ્મણ દ્વારા જ કરવી જોઈએ.
શ્રાદ્ધ વિધિમાં બ્રાહ્મણોને પૂરી ભક્તિ સાથે દાન આપવામાં આવે છે અને જો તમે કોઈ ગરીબ કે જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિને મદદ કરો તો તમને ઘણું પુણ્ય મળે છે.
આ સાથે ગાય, કૂતરા, કાગડા વગેરે પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓને પણ ખોરાકનો એક ભાગ આપવો જોઈએ.
શક્ય હોય તો ગંગા નદીના કિનારે શ્રાદ્ધ કરવું જોઈએ. જો આ શક્ય ન હોય તો ઘરે પણ કરી શકાય છે. શ્રાદ્ધના દિવસે બ્રાહ્મણો માટે પર્વનું આયોજન કરવું જોઈએ. ભોજન પછી દાન અને દક્ષિણા આપીને તેમને તૃપ્ત કરો.
શ્રાદ્ધ પૂજા બપોરના સમયે શરૂ કરવી જોઈએ. લાયક બ્રાહ્મણની મદદથી મંત્રોનો જાપ કરો અને પૂજા પછી પાણીથી તર્પણ કરો. આ પછી, ગાય, કૂતરા, કાગડા વગેરેનો ભાગ અર્પણ કરવામાં આવતા ભોજનમાંથી અલગ કરી દેવો જોઈએ. ભોજન પીરસતી વખતે તેઓએ પોતાના પૂર્વજોને યાદ કરવા જોઈએ. તમારા મનમાં, તમારે તેમને શ્રાદ્ધ કરવા વિનંતી કરવી જોઈએ.
આ જુઓ:- સૂર્ય ભગવાનને અર્ધ્ય ચઢાવવાની રીત, નિયમો અને લાભ, ગ્રહોને બળ મળે છે
શ્રાદ્ધ પૂજાની સામગ્રી
રોલી, સિંદૂર, નાની સોપારી, રક્ષા સૂત્ર, ચોખા, પવિત્ર દોરો, કપૂર, હળદર, દેશી ઘી, માચીસ, મધ, કાળા તલ, તુલસીના પાન, સોપારી, જવ, હવન સામગ્રી, ગોળ, માટીનો દીવો, કપાસની વાટ, ધૂપ લાકડી., દહીં, જવનો લોટ, ગંગાજળ, ખજૂર, કેળા, સફેદ ફૂલ, અડદ, ગાયનું દૂધ, ઘી, ખીર, ચોખા, મૂંગ, શેરડી.
