Makar Sankranti 2024: મકરસંક્રાંતિ એ ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત તહેવારોમાંનો એક છે. તે હિંદુ ધર્મનો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે, પરંતુ તે અન્ય ધર્મના લોકો દ્વારા પણ ઉજવવામાં આવે છે. મકરસંક્રાંતિનો દિવસ સૂર્યની ઉત્તરાયણનું પ્રતીક છે. સૂર્યની ઉત્તરાયણને કારણે દિવસો લાંબા અને રાત ટૂંકી થાય છે. તે વસંતની શરૂઆત પણ દર્શાવે છે.
વૈજ્ઞાનિક માન્યતા
વૈજ્ઞાનિક માન્યતા અનુસાર મકરસંક્રાંતિનો દિવસ સૂર્યની સ્થિતિને કારણે મહત્વપૂર્ણ છે. આ દિવસે સૂર્ય મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે. મકર રાશિ પૃથ્વીના ઉત્તર ગોળાર્ધમાં સ્થિત છે. સૂર્યની ઉત્તરાયણને કારણે ઉત્તર ગોળાર્ધમાં દિવસો લાંબા અને રાત ટૂંકી થાય છે. આ હવામાનમાં પરિવર્તન લાવે છે અને વસંતની શરૂઆતને ચિહ્નિત કરે છે.
ધાર્મિક જોડાણ
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર મકરસંક્રાંતિનો દિવસ ભગવાન સૂર્યની ઉપાસનાનો દિવસ છે. ભગવાન સૂર્યને જીવનનો સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો ભગવાન સૂર્યની પૂજા કરે છે અને તેમની પાસેથી આશીર્વાદ લે છે. મકરસંક્રાંતિના દિવસે લોકો પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરે છે અને દાન કરે છે.
મકરસંક્રાંતિનું મહત્વ
મકરસંક્રાંતિનો દિવસ ઘણી રીતે મહત્વપૂર્ણ છે. આ દિવસ સૂર્યની ઉત્તરાયણને ચિહ્નિત કરે છે, જે વસંતની શરૂઆત દર્શાવે છે. આ દિવસ ભગવાન સૂર્યની ઉપાસનાનો દિવસ પણ છે. આ દિવસે લોકો પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરે છે અને દાન કરે છે.
મકરસંક્રાંતિના અવસર પર બ્રહ્મ મુહૂર્તથી સ્નાનની શરૂઆત કરવામાં આવે છે. ઉત્તરાયણના દિવસે ગંગા સ્નાનનું ઘણું મહત્વ છે. મકરસંક્રાંતિના દિવસે ગંગા સ્નાન કરવાથી પાપ દૂર થાય છે અને પુણ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે.
મકરસંક્રાંતિની પરંપરાઓ
મકરસંક્રાંતિના દિવસે અનેક પ્રકારની પરંપરાઓ કરવામાં આવે છે. આમાંની કેટલીક પરંપરાઓ નીચે મુજબ છે.
- પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાનઃ મકરસંક્રાંતિના દિવસે લોકો પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે સ્નાન કરવાથી સ્વાસ્થ્ય લાભ થાય છે અને પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે.
- સૂર્ય પૂજાઃ મકરસંક્રાંતિના દિવસે લોકો ભગવાન સૂર્યની પૂજા કરે છે. સૂર્યને જીવનનો સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો સૂર્યને અર્ઘ્ય આપે છે અને તેમના આશીર્વાદ લે છે.
- દાનઃ મકરસંક્રાંતિના દિવસે લોકો દાન કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે દાન કરવાથી પુણ્ય મળે છે અને જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે.
મકરસંક્રાંતિની વાનગીઓ
મકરસંક્રાંતિના દિવસે અનેક પ્રકારની વાનગીઓ બનાવવામાં આવે છે. આમાંથી કેટલીક વાનગીઓ નીચે મુજબ છે:
- તલના લાડુ: તલના લાડુ એ મકરસંક્રાંતિની સૌથી લોકપ્રિય વાનગી છે. આ લાડુ, તલ, ગોળ અને ઘીમાંથી બનાવવામાં આવે છે.
- ખીચડીઃ મકરસંક્રાંતિની ખીચડી પણ લોકપ્રિય વાનગી છે. આ એક પૌષ્ટિક વાનગી છે જે શરીરને હૂંફ આપે છે.
- ઉધીયું: ઉત્તરાયણના દિવસે ઉધીયું ગુજરાતીયો માટે સૌથી લોકપ્રીય વાનગી છે. જેમાં સુરતી ઉધીયું સૌથી પ્રખ્યાત વાનગી છે.
મકરસંક્રાંતિ એ હિન્દુ ધર્મ અને અન્ય ધર્મના લોકો દ્વારા ઉજવવામાં આવતો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. આ દિવસ સૂર્યની ઉત્તરાયણને ચિહ્નિત કરે છે, જે વસંતની શરૂઆત દર્શાવે છે. આ દિવસે લોકો ભગવાન સૂર્યની પૂજા કરે છે અને દાન કરે છે.
જો તમારા બાળકો માટે મકરસંક્રાંતિ, ઉતરાયણ નિબંધની શોધખોળમાં હોવ તો નીચે આપેલ લિંક પરથી તમે ઉત્તરાયણ વિષે નિબધનું પાઠન કરી શકો છો.
આ જુઓ:- મકરસંક્રાંતિ, ઉતરાયણ નિબંધ ગુજરાતી – Makar Sankranti, Uttarayan 2024 Nibandh in Gujarati